Chichen Itza: Maya Medeniyetine Açılan Bir Pencere

Yucatan yarımadasının kalbinde yer alan Chichen Itza Maya medeniyetinin dehasını ve ihtişamını gözler önüne seren bir anıt olarak ziyaretçilerini bekliyor. UNESCO Dünya Mirası listesinde ve Dünya’nın Yeni 7 Harikasından bir tanesi.

Cozumel’de kapalı , yağmurlu ve rüzgarlı bir gün. Dalış merkezi kıyılarına vuran dalga boyu yüksek olduğu için dalışlarımızı iptal etmek zorunda kaldık. Dışarıdan bakınca şansız bir gün. Ya da biz öyle sanıyoruz ? Sakin bir gün geçireceğimizi düşünürken arkadaşımızın telefonda özel uçakla Chichen Itza’ya gitmeyi ister miyiz diye sorması üzerine bütün planlar değişti.

Çok hızlı bir şekilde buluşma noktasına gittik. Havanın rüzgarlı olması beni biraz düşündürse de 30 dakikalık hafif sarsıntılı bir uçak yolculuğu sonrası anakaraya vardık. Buradan bizi bekleyen araç ile Chichen Itza’ya doğru yola çıktık. Eğer buraya geleceksiniz sabah erken saatlere gelmeye özen gösterin çünkü öğleden sonraları çok yoğun oluyor.

Tarihi alana girer girmez bir anda kendimizi antik bir Maya kentinde buluverdik. Chichen Itza yaklaşık olarak MS 600 ve 1200 yılları arasında kurulduğu düşünülen bir Maya kenti. Cenotelere yakın olması ve strajedik konumu sebebiyle kısa zamanda önemli önemdi siyasi ve ekonomik merkezlerden biri haline gelmiş. Şehri özel kılan Maya ve Toktek kültürlerinin karıştığı bir mimari tarzda olması.

Kısaca Maya’lardan bahsetmek gerekirse , Mayalar çağına göre ileri seviyede mimari , yazı , astronomi başarıları ile tanınan bir Mezoamerican medeniyeti. Meksika , Guatemala , Belize , Honduras ve El Salvador’u kapsayan alanda yaşamışlar. M.Ö 2000’e kadar uzandığı düşünülen bir medeniyetin düşüşü M.S 250-900 yıllarında arasında olmuş. Fakat bölge halkı hala kendisini Mayaların torunu olarak tanımlıyor ve Mayaların konuştuğu Yucatec , K’iche ve Kaqchikel gibi dilleri hala konuşabiliyor. Bugün dillerine sahip çıktıkları gibi atalarının bıraktıkları kültürel mirasa da sahip çıkmaya özen gösteriyorlar.

En büyük yapı Kukulcan Tapınağı olarakta bilinen El Castillo. Bu yapının karşısında dikilmek gerçekten çok büyüleyici bir deneyim oldu. Fakat rehberimiz anlatmaya başladıkça adeta büyülendik. Piramitin dört bir yanında ve her birinde 91 basamak bulunuyor. Ve en üst platform ile beraber 365 basamak yapıyor. Yani bu koca piramit aslında bir takvim.

Bir diğer yapı oyun sahası ya da top sahası. 168m uzunluğunda ve 70m genişliğinde ve aslında törensel bir rituel olan top oyunu için kullanılıyormuş. Duvarlarda rituel için verilen kurbanlar tasfir edilmiş.

Piramitlerin arasında dolaşırken kendimi sürekli olarak bir film setinde hissettim. Eğer Apocalypto filmini izlemediyseniz mutlaka izlemenizi tavsiye ederim. Bu dönemi yansıtan keyifli filmlerden bir tanesi.

Buradaki bütün yapıların rastgele inşaa edildiğini düşünüyor olabilirsiniz. Fakat rehberimizin anlattığına göre Mayalar şehri planlarken astronomik bilgilerini kullanmış. Çünkü burda göksel olaylar sadece bilim değil ayrıca dini ritueller ile iç içe geçmiş durumda. Güneşin konumuna ve mevsimlere göre yapıların nerelere konulacağı planlanmış.

Cenotelerin yakında olmasının önemi Yağmur Tanrısına yapılan kurbanlar. Bu kurbanlar içerinde insanlarda var. 60 metre genişliğinde olan bu cenotenin içerisinde yüzlerce iskelet olduğunu söyleniyor. Bunların en bilineni Secret Cenote. Genellikle genç kızların ve kadınların bu cenotede kurban edildiği düşünülüyor.

Gün sona ererken tekrar geldiğimiz şekilde Cozumel’e doğru yola koyulduk. Rüzgar azalmış güneş yüzünü göstermiş şekilde Cozumel bizi bekliyordu. Günün tatlı yorgunluğunu dışında aklımızda Mayalara dair bir sürü soru. Okunacak , öğrenilecek çok şey var.

Bugün, Chichen Itza, Meksika’nın zengin kültürel mirasının bir simgesi ve ulusal gururun bir kaynağı. Binlerce insanın ziyaret ettiği bu antik şehir koruma altında. Fakat devletlerin koruma çalışmaları bizler tarafından desteklenmedikçe sonuçsuz kalır. Yürüdüğümüz bu toprakların insanlık mirası olduğunu unutmayıp gereken saygı ve özeni göstermeliyiz.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere

Yazıyı Paylaş

Önerilen Yazılar